Bệnh đột quỵ là gì? Nguyên nhân gây ra bệnh, dấu hiệu để nhận biết và cách phòng tránh như thế nào?

Bệnh đột quỵ là một căn bệnh nguy hiểm, để lại những thiệt hại và di chứng nặng nề cho người mắc bệnh. Đây là một căn bệnh gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Hiện nay, bệnh đột quỵ đang có xu hướng trẻ hóa dần lên, gia tăng mạnh ở các độ tuổi như 40 – 45 tuổi và thậm chí còn xuất hiện ở những độ tuổi 20. Vậy đột quỵ là gì? Nguyên nhân gây ra bệnh, dấu hiệu để nhận biết và cách phòng tránh như thế nào? Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây để bảo vệ bản thân trước căn bệnh nguy hiểm này nhé.

Đột quỵ là gì?

Đột quỵ hay còn được gọi là tai biến mạch máu não là tình trạng não bị tổn thương nghiêm trọng. Do dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc có một mạch máu ở trong não bị vỡ ra. Lượng oxy và các dinh dưỡng nuôi các tế bào não bị giảm đi đáng kể lúc đó. Và chỉ cần vài phút thì các tế bào nào bắt đầu chết dần, để lại nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh. 

Vì vậy người bị đột quỵ cần được cấp cứu càng nhanh càng tốt. Nếu để càng lâu thì các tế bào não chết càng nhiều. Lúc đó làm ảnh hưởng đến khả năng vận động, tư duy của người bệnh. Thậm chí có thể gây ra tử vong. Đa phần thì những người còn sống sau cơn đột quỵ đều sẽ gặp sức khỏe yếu hoặc để lại các di chứng như tê liệt hoặc cử động yếu một phần cơ thể, mất ngôn ngữ, thị lực giảm sút hoặc rối loạn cảm xúc,…

Các loại đột quỵ chính

Đột quỵ do thiếu máu cục bộ

Đây chính là loại đột quỵ chiếm 85% trong các trường hợp, do tắc nghẽn động mạch gây ra. Tuy nhiên vẫn có thể phòng tránh bằng các biện pháp dự phòng.

• Đột quỵ do huyết khối: Do hình thành các cục máu đông. Hoặc là do mảng bám tích tụ trong động mạch ở cổ hoặc não gây nên tắc nghẽn
• Đột quỵ do tắc mạch: Ở đâu đó trong cơ thể có hình thành các cục máu đông, nhất là tim. Sau đó nó di chuyển đến não gây ra sự tắc nghẽn 

Đột quỵ do xuất huyết

Những vết nứt trên bề mặt não hoặc động mạch não gây xuất huyết có thể do phình mạch, hệ thống mạch máu não bị dị dạng chính là nguyên nhân gây ra loại đột quỵ này. Đột quỵ do xuất huyết chiếm 15% trong tổng số các ca.

Thiếu máu não thoáng qua (TIA)

Đây là một dạng đột quỵ nhỏ. Vì nó có mang theo triệu chứng của đột quỵ nhưng chia thành những giai đoạn ngắn và kéo dài tầm khoảng vài phút. Lúc này dòng máu cung cấp cho não bộ bị giảm tạm thời. Nó chính là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ có thể xảy ra lúc nào mà không đoán trước được. Vì vậy hãy cần lưu ý đến loại này.

Nguyên nhân gây bệnh đột quỵ

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến đột quỵ trong đó bao hàm cả những yếu tố không thể thay đổi và cả các yếu tố bệnh lý nữa.

Các yếu tố không thể thay đổi 

• Tuổi tác: Bất kì ai cũng có thể có nguy cơ bị đột quỵ. Nhưng mà người già sẽ có khả năng đột quỵ cao hơn là người trẻ tuổi. Từ sau tuổi 55 thì cứ mỗi 10 năm khả năng đột quỵ có thể tăng lên gấp đôi.
• Giới tính: Nam giới thì sẽ có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn là phụ nữ.
• Tiền sử gia đình: Với những người có người thân trong nhà từng bị đột quỵ sẽ có khả năng đột quỵ cao hơn những người bình thường.
• Chủng tộc: Những người Mỹ gốc Phi sẽ có khả năng mắc đột quỵ cao gần gấp đôi so với những chủng tộc da trắng.

Các yếu tố bệnh lý

• Tiền sử đột quỵ: Những người đã từng bị đột quỵ sẽ có khả năng cao bị đột quỵ tiếp trong vòng vài tháng đầu. Nguy cơ này sẽ kéo dài trong vòng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
• Bệnh tim mạch: Những người có sẵn trong mình các bệnh lý về tim mạch sẽ có khả năng mắc đột quỵ cao hơn.
• Đái tháo đường: Những vấn đề liên quan đến bệnh đái tháo đường chính là khả năng gây đột quỵ
• Cao huyết áp: Đây là nguyên nhân gây gia tăng sức ép lên thành động mạch. Dần dần sẽ khiến nó bị tổn thương dẫn đến xuất huyết não.  Nó cũng tạo điều kiện cho máu đông hình thành. Dẫn tới làm cản trở quá trình lưu thông máu lên đến não. 
• Mỡ máu: Cholesterol cao tích tụ trên thành động mạch trở thành vật cản gây tắc nghẽn mạch máu não.
• Thừa cân, béo phì: Người thừa cân sẽ dễ mang trong mình các loại bệnh. Như huyết áp cao, mỡ máu, tim mạch. Từ đó mà tăng nguy cơ đột quỵ lên.
• Hút thuốc: Khói thuốc lá làm tổn thương các thành mạch máu, khiến tim làm việc nhiều hơn, huyết áp tăng cao khiến khả năng mắc đột quỵ cao lên gấp 2 lần.
• Lối sống không lành mạnh: Không vận động, ăn uống không cân bằng đủ dưỡng chất và điều độ sẽ là một trong những nguyên nhân gây ra đột quỵ.

Dấu hiệu nhận biết đột quỵ 

• Mặt không cân xứng như bình thường, miệng bị méo, nhân trung lệch, tư cứng mặt hoặc một nửa mặt.
• Giảm thị lực, không thể nhìn rõ, mờ mắt. Đây là biểu hiện không thể hiện rõ rệt nên rất là khó để nhận ra.
• Tê mỏi tay chân, cử động khó hoặc không thể cử động, tê liệt một bên cơ thể. Dấu hiệu rõ ràng nhất chính là không thể cùng lúc nâng hai cánh tay qua đầu.
• Khó phát âm, nói ngọng bất thường, nói không được rõ chữ, miệng lưỡi tê cứng, rối loạn trí nhớ. Có thể kiểm tra bằng cách nói vài câu đơn giản, nếu như không nói đúng thì đang có những dấu hiệu đột quỵ.
• Chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng đột ngột và không thể phối hợp được các động tác.
• Đau đầu dữ dội, cơn đau đến rất nhanh và gây cảm giác buồn nôn

Cách phòng tránh bệnh đột quỵ

Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Các bệnh lý về tim mạch, mỡ máu và đái tháo đường là những nguyên nhân gây ra đột quỵ. Vì thế điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý là một trong những yếu tố cần thiết để hình thành các bệnh lý. Vậy nên hãy điều chỉnh chế độ ăn uống một cách thật hợp lý để phòng tránh đột quỵ tốt nhất.

• Ăn nhiều rau củ, đậu, ngũ cốc, thịt trắng, hải sản, trứng để bổ sung thêm protein cho cơ thể. Uống nhiều nước lọc, sữa đậu nành và cả nước trái cây.
• Hạn chế ăn thịt đỏ, thực phẩm nhiều chất béo, đồ chiên xào, thức ăn nhanh. Đồ ngọt hoặc là những thức ăn chứa nhiều đường 

Tập thể dục hàng ngày

Tăng cường tuần hoàn máu trong cơ thể, nâng cao sức khỏe và giúp tim khỏe mạnh. Bằng cách tập thể dục hàng ngày. Hãy duy trì thói quen tập thể dục 30 phút mỗi ngày. Mỗi tuần ít nhất 4 lần để đảm bảo sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh.

Giữ ấm cơ thể

Cần giữ ấm cơ thể trong thời điểm giao mùa, đặc biệt là với người lớn tuổi. Vì nhiễm lạnh có thể gây tăng huyết áp, tăng áp lực làm mạch máu bị vỡ. Và đấy chính là nguyên nhân có thể dẫn đến đột quỵ.

Không hút thuốc lá

Như nguyên nhân đã nói ở trên, khói thuốc chính là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ. Vì thế hãy từ bỏ thuốc lá ngay từ bây giờ để bảo vệ sức khỏe của bản thân và cả những người xung quanh. Một người bỏ thuốc là từ 2 – 5 năm thì nguy cơ bị đột quỵ sẽ ngang bằng với những người chưa từng hút thuốc.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ 

Hãy chủ động kiểm tra sức khỏe theo lịch định kỳ để phát hiện được bệnh sớm nhất có thể. Phát hiện sớm các yếu tố gây đột quỵ và chủ động can thiệp sẽ giúp phòng tránh được bệnh. Đối với những bệnh nhân mắc các bệnh lý như đái tháo đường, tim mạch, mỡ máu. Càng cần khám sức khỏe định kỳ để kiểm soát được tình trạng bệnh của bản thân. Không để các chỉ số nguy hiểm vượt mức cho phép để tránh nguy cơ mắc đột quỵ 

Trên đây chính là những thông tin cần thiết để bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh đột quỵ nguy hiểm. Cần nắm rõ được sức khỏe của bản thân. Và những triệu chứng lạ trong cơ thể xuất hiện để có thể nhanh chóng phát hiện được bệnh. Đột quỵ sẽ gây ra nhiều biến chứng sau này cho người bệnh như phù nề não, đau tim, động kinh, viêm phổi, nghẽn mạch máu…. có thể dẫn đến trường hợp tử vong. Vì thế hãy nắm rõ các nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, và các cách phòng ngừa đột quỵ để không gây ra những thiệt hại lớn cho bản thân nhé.